برنامه تغذیه گوجه فرنگی

برنامه تغذیه. گوجه فرنگی

گوجه فرنگی از خانواده بادمجانیان است که می‌توان آن را در سیستم‌های کشت خاکی، بدون خاک، کشت گلخانه‌ای و مزرعه‌ای کاشت. تدوین یک برنامه کودی جامع و کامل برای گوجه فرنگی و فراهم کردن تمامی عناصر غذایی باعث افزایش کیفیت تولید و تامین سلامت گیاه می‌شود.

تغذیه متعادل و کامل در گوجه فرنگی باعث خوشرنگ شدن و هم اندازه شدن میوه‌ها و رسیدن یکپارچه محصول می‌شود. تدوین یک برنامه ایده آل در زمان مناسب و با مقدار صحیح نقش مهمی در توسعه محصولات و بازار پسندی محصولات و سودآوری کشاورز دارد.

به همین منظور در ادامه این نوشته از آشا اگری به جنبه‌های مختلف تغذیه‌ای و معرفی یک برنامه کودی کامل برای گوجه فرنگی می‌پردازیم و جدولی تحت عنوان جدول کود دهی گوجه فرنگی تدوین کرده‌ایم.

خلاصه مقاله برنامه کودی و تغذیه گوجه فرنگی باید از کودهای مختلف میکرو و ماکرو، کودهای محرک رشد از جمله جلبک دریایی و مولتی کمپلکس و کودهای ضدتنش مثل فسفیت پتاسیم در مراحل مختلف رشد گوجه فرنگی از جمله بذرمال، مرحله چهار برگی، قبل از گلدهی، ابتدای شکل‌گیری میوه و اولین آبیاری بعد از چین اول به صورت آبیاری و محلول پاشی استفاده کنید.

جدول کود دهی گوجه فرنگی

در ادامه برای راحتی شما عزیزان کامل‌ترین جدول کود دهی گوجه فرنگی را در اختیارتان قرار داده‌ایم:

مرحله رشد	نوع کود	روش مصرف
بذرمال	کود جلبک دریایی + کود مولتی کمپلکس شوک	محلول پاشی
اولین آبیاری (پس از انتقال نشاء به زمین)	ازت بالا مایع شوک + کود هیومیک اسید + کود فسفیت پتاسیم مایع شوک	آبیاری
مرحله چهاربرگی	کود فسفر بالا (10-52-10) مایع شوک + کود فولویک اسید مایع شوک	آبیاری
قبل از گلدهی	مولتی کمپلکس مایع شوک + کود گلدهی شوک (36-12-12)	محلول پاشی یا آبیاری
ابتدای تشکیل میوه	کود پتاس بالا + کود نیترات کلسیم شوک	محلول پاشی یا آبیاری
اولین آبیاری بعد از چین	گلدهی مایع شوک + پتاس بالا مایع شوک + نیترات کلسیم مایع شوک	محلول پاشی یا آبیاری

برنامه غذایی گوجه فرنگی در مراحل مختلف رشد

با آگاهی از مراحل مختلف رشد گوجه فرنگی و شناخت نیازهای غذایی هر مرحله می‌توان یک برنامه کودی کامل تدوین کرد و با رعایت این برنامه غذایی میزان برداشت خود را به دو یا سه برابر رساند.

گوجه فرنگی محصولی پرتوقع است و تأمین نیاز غذایی آن مهم‌ترین عامل در تولید این محصول به شمار می‌رود. مراحل رشد و نمو گوجه فرنگی به ۶ مرحله تقسیم می‌شود که از مهم‌ترین این مراحل می‌توان به مرحله استقرار، مرحله رشد رویشی، مرحله گلدهی و تکامل میوه اشاره کرد که بسته به نوع رقم، شرایط محیطی و مدیریت محصولات این بازه زمانی متغیر است.

ولی به طور متوسط برداشت گوجه فرنگی ۸۰ روز بعد از انتقال نشا شروع می‌شود. در ادامه به معرفی نیاز غذایی گوجه فرنگی در هر یک از مراحل رشد پرداخته و بهترین کود و نحوه مصرف آن را در هر یک از این بازه‌ها به شما معرفی می‌کنیم.

نیاز غذایی گوجه فرنگی در مرحله بذر مال

پیش از کاشت بذرهای گوجه فرنگی توصیه می‌شود که آنها را به کودهای محرک رشد مثل مولتی کمپلکس و جلبک دریایی آغشته کنید. با بذر مال کردن بذرهای گوجه فرنگی، درصد و سرعت جوانه زنی به مقدار چشمگیری افزایش پیدا می‌کند.

برای بذرهای لخت و بدون پلت اقدام به خیساندن بذرها کنید و برای بذرهای پلیت از شیوه بذرمال کردن به‌صورت خشک استفاده کنید و بذرها را مرطوب نکنید. عملکرد اصلی مصرف کود جلبک دریایی در این زمان افزایش قدرت جوانه زنی بذر گوجه فرنگی است.

از دیگر مزایای مصرف کود جلبک دریایی برای گوجه فرنگی می‌توان به افزایش رشد رویشی، تحریک ریشه‌زایی، مقاوم‌سازی گیاه در برابر تنش‌های محیطی و افزایش رنگ آوری اشاره کرد. عملکرد اصلی کود مولتی کمپلکس نیز بهبود و افزایش جوانه‌زنی و گلدهی بذرهای گوجه فرنگی است.

در ترکیبات کود مولتی عناصر درشت مغذی و ریز مغذی، ویتامین و هورمون رشد وجود داشته که باعث افزایش رشد رویشی، درصد تبدیل گل به میوه می‌شود. از دیگر مزایای کود مولتی کمپلکس برای گوجه فرنگی می‌توان به جلوگیری از ریزش میوه در طول فصل رشد و بهبود و حفظ حداکثری میوه اشاره کرد.

توصیه کودی: کود جلبک دریایی مایع شوک + کود مولتی کمپلکس شوک

نحوه مصرف: محلول پاشی

برنامه کودی گوجه هنگام انتقال نشاء

هنگام انتقال و استقرار نشاء و پس از اولین آبیاری باید از کودهای حاوی نیتروژن، هیومیک اسید و فسفیت پتاسیم به‌صورت آبیاری، به‌منظور افزایش سرعت در استقرار و رشد مجدد نشاء و همچنین تقویت و تحریک رشد اولیه گیاه استفاده کرد.

گوجه فرنگی به مقدار زیادی از نیتروژن نیاز دارد و در صورت کمبود نیتروژن عمل فتوسنتز تحت تاثیر قرار گرفته و رشد رویشی و تولید میوه کاهش می‌یابد. همچنین برگ‌های گوجه فرنگی کوچک و زرد شده، باردهی کاهش می‌یابد و جوانه‌های گل گوجه فرنگی می‌ریزد؛ بنابراین لزوم استفاده از کودهای ازت بالا حس می‌شود.

با مصرف کود هیومیک اسید در این مرحله به تحریک ریشه‌زایی گوجه فرنگی و افزایش جذب عناصر غذایی و در نتیجه بهبود رشد رویشی کمک شایانی خواهید کرد.

هیومیک اسید برای گوجه فرنگی یک اصلاح‌کننده قوی خاک بوده و با افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک و بهبود تنفس ریشه به رشد بهتر محصولات شما کمک می‌کند.

همچنین توصیه می‌شود برای گلخانه‌ها و خزانه‌های نشاء گوجه فرنگی در ابتدای فصل رشد و هنگام انتقال نشا از فسفیت پتاسیم به‌منظور کاهش استرس جابه‌جایی، تحریک رشد ریشه و از همه مهم‌تر پیشگیری از بیماری‌های قارچی گوجه فرنگی و ضدعفونی‌کردن خاک و گیاه استفاده کنید.

توصیه کودی: کود ازت بالا شوک + کود هیومیک اسید مایع شوک + فسفیت پتاسیم شوک

روش مصرف: آبیاری

 

برنامه غذایی گوجه فرنگی در مرحله چهار برگی

در مرحله اولیه رشد برگی باید از کودهای فولویک اسید و فسفر بالا به‌منظور افزایش رشد رویشی و بهبود توسعه ریشه و انتقال و جذب سریع مواد غذایی استفاده کرد.

افزایش سلامت ریشه، افزایش قدرت جوانه‌زنی بذر، تحریک متابولیسم گیاهان، بهبود جذب مواد غذایی خصوصاً عناصر میکرو مثل مس آهن روی و منگنز، افزایش سنتز کلروفیل و افزایش رطوبت خاک از مزایای مصرف کود فولیک اسید برای گوجه فرنگی است.

گوجه فرنگی در زمان استقرار و اوایل رشد رویشی به بیشترین میزان فسفر نیاز دارد. از علائم کمبود فسفر در گوجه فرنگی می‌توان به تیره و ارغوانی شدن برگ طوقه گیاه، کوچک شدن برگ‌های بالغ، نازک شدن ساقه‌ها و کم شدن ریشه‌های فرعی اشاره کرد.

از مزایای مصرف کود فسفر بالا برای گوجه فرنگی می‌توان به افزایش ریشه زنی، افزایش جذب مواد مغذی، استحکام گیاه در خاک و بهبود رشد اشاره کرد.

توصیه کودی: کود فولویک اسید شوک + کود 10 52 10 شوک (کود فسفر بالا)

نحوه مصرف: آبیاری

برنامه کودی گوجه قبل از گلدهی

به‌منظور تولید شاخه‌های جانبی و ایجاد گل‌انگیزی بیشتر قبل از گلدهی، باید از کود مولتی کمپلکس به روش آبیاری و محلول پاشی استفاده کنید. کود مولتی کمپلکس با ترکیبات منحصربه‌فردی که دارد باعث بهبود گلدهی و جلوگیری از ریزش میوه و همچنین افزایش درصد تبدیل گل به میوه می‌شود.

با مصرف کود مولتی کمپلکس پیش از گلدهی، عناصر مغذی موردنیاز گوجه فرنگی به همراه درصد بالایی از اسیدهای آمینه و هورمون‌ها و ویتامین‌های گیاهی را در اختیار گوجه فرنگی قرار می‌دهید که علاوه بر بهبود کیفیت محصول باعث افزایش مقاومت گوجه فرنگی در برابر عوامل استرس‌زا و تنش‌های محیطی می‌شوید

همچنین با مصرف کود 36-12-12 که به کود گلدهی شهرت دارد، شاهد بیشترین میزان گلدهی در گوجه فرنگی، تقویت سلامت شکوفه‌ها و افزایش درصد تبدیل گل به میوه خواهید بود.

آبیاری مزرعه گوجه در مرحله گلدهی یکی از عوامل تاثیر گذار در افزایش تبدیل گل به میوه است که البته نیازمند رعایت اصول و نکات خاصی است تا منجر به ریزش گل نشود. در این راستا مطالعه مقاله «آبیاری گوجه فرنگی در زمان گلدهی» را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

توصیه کودی: کود مولتی کمپلکس شوک + کود گلدهی 36-12-12 شوک

نحوه مصرف: آبیاری یا محلول پاشی

نیاز غذایی گوجه در ابتدای تشکیل میوه

در طول مرحله رشد میوه خصوصا ابتدای تشکیل میوه، گیاهان گوجه فرنگی برای رشد سالم میوه و جلوگیری از کمبود مواد مغذی، نیاز به تأمین متعادل مواد مغذی دارند. بهتر است در این مرحله از کودهای پتاس بالا برای گوجه فرنگی استفاده کنید.

پتاسیم در ساخت پروتئین، فتوسنتز، انتقال قند از برگ به میوه، باز و بسته شدن به موقع روزنه‌ها، بلوغ میوه و بهبود سفتی و شکل میوه گوجه فرنگی نقش مهمی دارد.

با مصرف کود پتاس بالا برای گوجه فرنگی از پوک شدن و پفکی شدن گوجه فرنگی جلوگیری خواهید کرد و به سفتی و افزایش ماده جامد این میوه و بهبود طعم و رنگ کمک زیادی خواهید کرد.

کلسیم برای ساختمان دیواره سلولی لازم است. کود کلسیم برای گوجه فرنگی باعث سفتی بافت میوه شده و از پیری زودرس برگ‌ها جلوگیری می‌کند.

در صورت کمبود کلسیم در گیاه خصوصاً در مرحله رشد، گوجه‌فرنگی‌ها دچار سوختگی گلگاه می‌شوند. به همین منظور باید از کود نیترات کلسیم در مرحله رشد میوه گوجه فرنگی به‌صورت آبیاری یا محلول‌پاشی استفاده کرد.

توصیه کودی: کود پتاس بالا شوک (K60) + کود نیترات کلسیم شوک

نحوه مصرف: محلول پاشی یا آبیاری

تغذیه گوجه فرنگی در اولین آبیاری بعد چین

بعد از برداشت و اولین چین گوجه فرنگی، گیاه بیشتر ذخایر خود را از دست داده و ضعیف می‌شود، بنابراین نیاز به کوددهی مجدد است. به همین منظور باید از کودهای پتاس بالا جهت افزایش باردهی، نیترات کلسیم برای افزایش مقاومت گیاه و جلوگیری از بروز آفات و بیماری‌ها و از کود گلدهی به‌صورت آبیاری و محلول پاشی استفاده کرد.

توصیه کودی: کود گلدهی شوک (36-12-12) + کود نیترات کلسیم شوک + کود پتاس بالا شوک

نحوه مصرف: محلول پاشی یا آبیاری

نکات مهم تغذیه و کوددهی گوجه فرنگی

تغذیه و کوددهی مناسب برای گوجه‌فرنگی می‌تواند تأثیر زیادی بر عملکرد و کیفیت محصول داشته باشد. برای رشد سالم گوجه‌فرنگی، نیاز به تأمین عناصر غذایی اصلی مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم است.

از طرف دیگر، حفظ تعادل pH خاک و استفاده از کودهای آلی می‌تواند به بهبود ساختار خاک و جذب مواد مغذی کمک کند. در هر مرحله رشد گوجه‌فرنگی، نیاز به کوددهی متفاوت است، به عنوان مثال، در دوره رشد رویشی باید از کودهای حاوی نیتروژن استفاده کرد و در دوره گلدهی و میوه‌دهی، استفاده از کودهای حاوی پتاسیم و فسفر مهم است. از مهم‌ترین نکات تغذیه و کوددهی گوجه فرنگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• محلول پاشی را زمانی انجام دهید که 48 ساعت قبل و بعد از آن بارندگی وجود نداشته باشد.
• برای زمین‌هایی که از خاک شوری برخوردارند یا با آب با EC بالا آبیاری می‌شوند، از کود گوگرد استفاده کنید.
• عمل محلول پاشی در اوایل صبح یا نزدیک غروب که دمای هوا پایین است انجام دهید و از خیس شدن کامل برگ‌ها اطمینان حاصل نمایید.
• اگر 2 تا 3 روز از قبل از برداشت محصول، گوجه فرنگی حدود 80 درصد رسیده بود با استفاده از کود رنگ‌آوری گوجه فرنگی شوک، می‌توانید گوجه‌فرنگی‌هایی خوش‌رنگ و بازارپسند داشته باشید.
• در صورت شور بودن خاک، از کود هیومیک اسید در هر مرحله استفاده کنید.

سخن نهایی

برای دستیابی به نتایج بهتر از کوددهی گوجه فرنگی، لازم است که در هر مرحله رشد گوجه‌فرنگی، از کودهای مناسب و به تناسب مصرف کرد تا نیازهای غذایی گیاه در زمان مناسب تأمین شود و به بهبود ساختار خاک و جذب مواد مغذی نیز کمک کنید.

در این مقاله به بررسی نیازهای غذایی گوجه فرنگی در مراحل مختلف رشد از جمله زمان استقرار نشاء، قبل و بعد از گلدهی و در زمان تشکیل میوه پرداختیم و بهترین کودها به همراه شیوه مصرف آن‌‌ها را معرفی کردیم.

برای تهیه کودهای مذکور و دریافت مشاوره رایگان در خصوص تدوین برنامه کودی گوجه فرنگی می‌توانید با مشاوران و کارشناسان آشا اگری در تماس باشید.

سوال متداول